به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان؛ برنامه گفتوگو ویژه خبری یکشنبه 26 فروردین با حضور مهدی کسراییپور مدیرکل سیاستها و مقررات ارزی بانک مرکزی، حمید زمانزاده معاون پژوهشی پژوهشکده پولی و مالی و پویا جبلعاملی کارشناس اقتصادی به موضوع سیاستهای جدید ارزی کشور پرداخت.
در ابتدای برنامه کسراییپور اظهار کرد: با توجه به تصمیم ستاد اقتصادی دولت نیاز بود تا تمهیداتی برای تامین ارز کالا و سایر مصارف گرفته شود.
مدیرکل سیاستها و مقررات ارزی بانک مرکزی با بیان این که مصارف ارزی را میتوان در دو حوزه واردات کالا و خدمات و سایر مصارف تقسیم کرد، افزود: تا امروز بر اساس ابلاغهای بانک مرکزی در سایر بخشهای مصرفی ارز 40 مورد احصا شده است.
وی درباره ارز مسافرتی هم گفت: در این رابطه تصمیم بر این شد تا برای مسافرانی که قصد سفر به کشورهای دوردست را دارند 1 هزار یورو و برای افرادی که قصد سفر به کشورهای نزدیک و کشورهایی که در اصطلاح به انها CIS گفته میشود 500 یورو برای یکسال در نظر گرفته شود و همچنین ارز دانشجویی و سایر موارد و میزان سقف آنها نیز مشخص شده است.
کسراییپور در ادامه درباره عدم ارائه ارز به مسافران زمینی در مرزهای کشور بیان کرد: برای ارائه ارز مسافری نیاز به ساز و کار کنترلی است که زمینه آن در 6 فرودگاه بینالمللی کشور ایجاد شده و اگر تمهیدات لازم اندیشیده شود کار ارائه ارز در مرزهای زمینی هم آغاز خواهد شد.
مدیرکل سیاستها و مقررات ارزی بانک مرکزی در مورد ارز فرصت مطالعاتی هم گفت: با بخشنامه شب گذشته 30 مورد از این موضوع تحت تامین ارزی بانک مرکزی قرار گرفت.
وی در ادامه در پاسخ به این سوال که چرا صرافیها به صورت نقدی ارز را خرید و فروش نمیکنند؛ تصریح کرد: با توجه به تصمیمات گرفته شده در حال حاضر دو نقش عمده برای صرافیها در نظر گرفته شده است که اولین نقش انتقال ارز در صورت درخواست شبکه بانکی است.
کسراییپور تاکید کرد: با وجود این که گشایشهایی بعد از برجام انجام شده اما هنوز هم باید از ظرفیت صرافیهایی که مجوز بانک مرکزی را دارند استفاده کرد.
مدیرکل سیاستها و مقررات ارزی بانک مرکزی نقش دوم صرافیها را خرید ارز حاصل از صادرات عنوان کرد و گفت: برای این کار سامانه یکپارچه معاملات ارزی طراحی شده که بانکها و صرافیهای مجاز در آن حضور پیدا کنند و ارز صادرات غیر نفتی را به صورت حواله بخرند.
در ادامه زمانزاده در پاسخ به این سوال که آیا امکان بازاری موازی با بسته ارزی دولت وجود دارد، اظهار کرد: با توجه به سیاستهای تصمیمگیری شده در ستاد اقتصادی دولت موضوع مهم تک نرخی کردن بازار است پس در حال حاضر بانک مرکزی سعی میکند به نیازهایی واقعی که در بازار ارز است پاسخ دهد؛ فعلا این مهم تقاضای اصلی بازار است که توسط بانک مرکزی پشتیبانی میشود تا از این شرایط عبور کنیم.
معاون پژوهشی پژوهشکده پولی و مالی در پاسخ به این سوال که بسته ارزی چقدر از میزان خروج سرمایه را گرفته است، گفت: در یک تا دو سال اخیر حساب سرمایه کشور رشد منفی داشته و ما با موج خروج سرمایه مواجه بودیم و بسیاری از فعالان اقتصادی و غیر اقتصادی با تبدیل سرمایه خود به ارز در کشورهای دیگر سرمایهگذاری میکردند.
وی با بیان این که این موضوع فشار بزرگی بازار ارز داشت، تصریح کرد: یکی از اهداف سیاستهای جدید ارزی کنترل خروج ارزی است.
زمانزاده افزود: صرافیها تا قبل تحریمها نقش کمرنگی در انتقال ارز داشتند، اما پس از تحریم نقش پررنگی پیدا کردند، اما این باید دوباره به نظام بانکی بازمیگشت؛ صرافیها به یک کانال خروج سرمایه از کشور تبدیل شدند و ما باید شرایطی را فراهم میکردیم تا بحث انتقال از صرافی به بانک برمیگشت.
معاون پژوهشی پژوهشکده پولی و مالی درباره نظارت در این زمینه هم گفت: شبکه نظارت روی بانکها است و صرافیها با روشهایی که شاید قابل نظارت نباشد انتقال انجام دهند پس یکی از موضوعهای مهم این است که با چنین سیاستی خروج سرمایه کنترل و فشار روی بازار ارز کم میشود.
وی ادامه داد: بحث انتقال توسط بانکها باعث شفافیت بیشتر میشود که به اقتصاد کشور کمک میکند و باید صرافیها به نقش ویژه و محدود خود بازگردند.
جبلعاملی نیز در ادامه برنامه به این سوال آیا بسته ارزی در حال اجرا سیاست کوتاهمدت است یا بلند مدت، گفت: اگر به شرایطی که در یک هفته گذشته بر بازار ارز حاکم بود توجه کنید متوجه میشوید که نوسانی شوک آور به این عرصه وارد شد و در هر اقتصادی با این شرایط متولی بازار آن را تعطیل میکند و آنچه که دولت انجام داد و بازار را به طور موقت تعطیل کرد کاری برمبنای منطق اقتصادی و قابل حمایت بود و امروز هم بحث بر سر این موضوع است که این تعطیلی باید کاری موقتی باشد.
این کارشناس اقتصادی با بیان این که نمیتوان بازار ارز را به شکل پایدار تعطیل کرد، افزود: در هر شرایطی نظم بازار بهترین راه برای توزیع منابع است و هیچ سیستمی قادر نیست این چنین در دراز مدت منابع را توزیع کند؛ پس سیاستگذار این موضوع را میداند که نمیتواند به شکل بلند مدت بازار را تعطیل کند.
جبلعاملی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این که آیا بانک مرکزی اراده دارد نرخ فعلی ارز را با تورم تعدیل کند، گفت: آنچه من میدانیم این است که نزخ فعلی ثابت نیست و این نشان میدهد سیگنالهای قیمتی میتواند در نظام ارزی کشور کار کند؛ مردم اگر این سیاست را سیاستی موقت بدانند بسیاری از حواشی از بین میرود.
کسرایی پور مدیرکل سیاستها و مقررات ارزی بانک مرکزی در ادامه برنامه با اشاره به اینکه تراز بازرگانی ما به گونهای است که میتواند تمامی نیازهای ضروری منطقه را تامین کند، گفت: حساب سرمایه کشور منفی است، باید مدیریت بهینه در ارتباط با منابع و مصارف ارزی انجام شود.
وی با بیان اینکه سود سپرده ارزی یورو 3 درصد و دلار 4 درصد است، اظهار داشت:برای اینکه از حالت رکود و بی فایده ماندن خارج شویم، مردم باید منابع خود را توسط بانک مرکزی سپرده گذاری کنند.
کسرایی پور با اشاره به اینکه برای کالاهای اساسی و دارو یارانه به میزان 3 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است، عنوان کرد: سازوکاری برای نحوه مصرف در نظر گرفته شده لذا، محل این منابع یکسان سازی نرخ ارز است و از آن محل یارانه پرداخت میشود.
مدیر کل سیاستها و مقررات ارزی بانک مرکزی با اشاره به اینکه همه کالا باید ثبت سفارش شوند به استثنای یک مورد همه کالاها باید از طریق کانال بانک تامین منابع صورت بگیرد، خاطرنشان کرد: اواخر سال گذشته ساز و کاری را برای بانکها طراحی کردیم تا برای سپرده گذاران ارزی الزاماتی وجود داشته باشد لذا زمانی که صاحب ارز تقاضای برداشت از حساب خود را دارد باید بانک به صورت اسکناس ارز به تقاضای مشتری پاسخ دهد.
کسرایی پور تصریح کرد: صادر کننده غیر نفتی میتواند ارز حاصل از صادرات خود را در سامانه نیما به فروش برساند و یا اینکه خودش واردات را انجام دهد و یا اینکه از ارز خود بابت بدهی ارزی استفاده کند.
حمید زمان زاده معاون پژوهشی پژوهشکده پولی و مالی در بخش دیگری از این برنامه با اشاره به اینکه مقررات جدید ارزی، بازار ارز نقد را محدود خواهد کرد و سبب ثبات نرخ ارز میشود، گفت: واردکنندگان کالا به صورت قاچاق مجبورند ریسکهای امنیتی را بپذیرند.
وی با بیان اینکه بانک مرکزی در سیاستهای خود موفق بوده است، خاطرنشان کرد: یکی از وظایف بانک مرکزی صیانت از ذخیره ارزی است تا ثبات بلندمدت را در بازار ارز داشته باشیم.
زمان زاده با اشاره به اینکه به زودی اعلام خواهد شد که از دلار خداحافظی خواهیم کرد افزود:مدتها است که بخش عمده از نقل و انتقال مبالغ ارزی با دلار نیست.
جبل عاملی با اشاره به اینکه تورم روند خوبی را طی کرده است گفت: سیاست گذار پولی و سیاست مداران تاکید بر روند کاهشی تورم دارند و این امر باعث شده است تا هدفگذاری تورمی و رسیدن به تورم تک نرخی بر روی انتظارات قیمت مردم اثر بگذارد.
وی با بیان اینکه هنوز نرخ سود واقعی در سیستم بانکی مثبت است، گفت: علارغم نوسانات بازار ارز در بازارهای دارایی دیگر آثار افزایش قیمت به شکل گذشته را شاهد نخواهیم بود.